vrijdag 20 juni 2008

Een Joods monument in Geleen

                   Het Joodse monument in Heerlen

 

Ik ben betrokken bij een projekt om een gedenksteen op te richten voor de Joodse oorlogsslachtoffers in Geleen. Een onlangs in de lokale kranten geplaatste oproep voor informatie heeft helaas nog niet veel reakties opgeleverd, vandaar dat ik de oproep hier - in iets aangepaste vorm - herhaal.

 

Daaronder een bericht uit het Limburgs Dagblad van 2 mei door Ad Bloemendaal, over de sinds kort online te raadplegen fotocollectie van Yad Vashem. Bloemendaal kaart daarbij ook de Holocaustontkenning door Hamas aan. Overigens zijn hier nog nauwelijks foto's uit Limburg bij: ik vond alleen enkele foto's van de onthulling van de Joodse gedenksteen te Heerlen in 1998 (zie hierboven), en van oprukkende Amerikaanse en Britse bevrijders in het Duitse grensgebied. Er had overigens wel een waarschuwing bij gemogen voor de soms shockerende beelden uit de vernietigingskampen...

 

Intussen is mijn eigen digitale Joodse monument nog altijd hier te vinden

 

Wouter

_____________________

 

Maas en Mijn/Maas en Geleenbode 4 juni 2008

 

Een moment voor een Joods monument in Geleen

 

De Joden van Geleen

Geen bevolkingsgroep in Nederland heeft zoveel geleden als de Joodse inwoners van ons land. Onze huidige gemeente was geen uitzondering. Sterker nog, ze werd uitzonderlijk zwaar getroffen. In Sittard is bijna de hele Joodse bevolking uitgemoord door de Nazi's. De Joden maakten slechts ongeveer één procent uit van de bevolking, maar meer dan de helft van het totale aantal slachtoffers van de oorlog! In Geleen werd de bevolking ernstig getroffen door het bombardement van 5 oktober 1942. Er vielen ruim 80 doden te betreuren. Enkele maanden ervóór echter was Geleen al zeer zwaar getroffen, omdat toen de Joden werden weggevoerd. Hieronder het verslag dat Gelener Rie op den Camp op 25 augustus van dat jaar in zijn dagboek noteerde.

 

"Het was indrukwekkend wat vanmiddag op de Markt plaatsvond. Gepakt en gezakt kwamen de Joden aan. Ze droegen van alles mee, in dekens gewikkeld. Ze zagen er uit als vluchtelingen, zoals men die soms op foto's ziet. Velen hadden gehuild. Sommigen toonden zich flink en kalm. Honderden mensen stonden te kijken. Overal stonden moffen tussen de mensen in, om hun gesprekken af te luisteren.

Ik hoorde een Duitse soldaat zeggen: "Arme Menschen, wir müssen uns schämen, dass wir zu so eines Volk gehören". (Arme mensen, we moesten ons schamen dat wij tot zo'n volk behoren). Dit getuigt ervan, dat er ook onder de Duitsers mensen zijn die gevoel hebben. Sommige toeschouwers stonden de tranen in de ogen. Om half vijf kwam een autobus, waarmee de Joden werden weggereden naar Maastricht. Hun bagage (voor iedere persoon ca. 25 kg) werd op vrachtwagens geladen. Allemaal hadden ze hun haar moeten laten knippen. Er waren oude zowel als jonge mensen bij, zelfs een kind van 7 maanden. Toen de bus vertrok, werden de Joden door de honderdkoppige menigte nagewuifd. De SA-mannen in uniform deden niets…. In Sittard zou een meisje dat een door een Jood vergeten pakket voor deze had opgehaald, meegenomen zijn. In Maastricht, zo zegt men, werden reeds de kinderen aan de ouders ontnomen. Een 19-jarige zoon van Cohen uit Lutterade is gevlucht. Men vertelt dat hij zich verdronken heeft. In Beek zijn ook twee Joden ontvlucht. Ook deze zouden zelfmoord gepleegd hebben. Door de Duitsers zijn hier uit Geleen o.a. meegenomen: onze vroegere buren, mijnheer en mevrouw Winter met hun kinderen van 4 en 2 1/2 jaar, mijnheer en mevrouw Winterscheidt, mijnheer en mevrouw Meyer, mijnheer en mevrouw Cohen met twee dochters van ongeveer 13 en 9 jaar en twee dochters van familie Baum (ongeveer 18 jaar)."

 

[ Uit: De Tweede Wereldoorlog in en rond Geleen - Dagboek van een Geleense jongen" door Rie Op den Camp, Uitg. 2003; ISBN 90-9017541-5 ]

 

Van de vele tientallen burgers van Geleen die door de nazi's werden gedeporteerd vanwege hun Joodse afkomst zijn er 37 nooit teruggekeerd.

 

Monument

Een initiatiefgroep wil nu hun namen vereeuwigen op een herdenkingsmonument in Geleen en een boekje samenstellen over deze vroegere medeburgers. In het boekje willen men niet alleen aan de omgekomenen maar ook aan de overlevenden aandacht besteden. Het Stadsarchief Sittard-Geleen steunt dit voornemen, en helpt mee om alle mogelijke informatie over de Joodse gemeenschap van Geleen te verzamelen.

 

Oproep om hulp!

Onderzoek doen naar een zo goed als verdwenen bevolkingsgroep is uitermate moeilijk. Er zijn natuurlijk de archieven van de gemeente Geleen, maar daarin is slechts sporadisch materiaal te vinden. Daarbij is dit materiaal 'ambtelijk' materiaal wat relatief weinig zegt over de mensen erachter. Wíe waren de Joden van Geleen, hóe leefden ze, wie waren hun vrienden? Het is allemaal erg moeilijk om achter deze gegevens te komen… Daarom doen de initiatiefgroep en het Stadsarchief hierbij een oproep aan inwoners en voormalige inwoners van Geleen om oude foto's, brieven, herinneringen en ander materiaal aan te dragen bij het Stadsarchief te Born. Ook kopieën zijn natuurlijk van harte welkom als u geen originelen wil sturen.

 

Een lijst van de 37 Geleense slachtoffers van de Jodenvervolging is te vinden onderaan de pagina: "Jodenvervolging, bezetting en deportatie"

 

U kunt Uw informatie te sturen aan:

 

Stadsarchief Sittard-Geleen

Postbus 18

6130 AA Sittard

 

info.stadsarchief@sitard-geleen.nl

 

__________________________________________________________
 

Holocaustfoto's online

 

Met ingang van deze week zijn de foto-archieven van Yad Vashem via het internet te raadplegen. Iedereen heeft nu toegang tot 130.000 foto's die direct of indirect te maken hebben met de holocaust.

 

Tel Aviv

Van onze correspondent Ad Bloemendaal

 

 

Alle foto's zijn voorzien van een toelichting, die internetgebruikers desgewenst kunnen aanvullen of corrigeren. „We hopen ook dat het publiek ons zal helpen bij het ontcijferen van de afbeeldingen en met het identificeren van de mensen die erop voorkomen," zegt dr.Chaim Gertner, de beheerder van de Yad Vashem archieven. Hij gaat ervan uit dat de fotocollectie mensen zal aanmoedigen eigen fotomateriaal uit de oorlog beschikbaar te stellen.

 

Yad Vashem is het instituut in Jeruzalem dat de herinnering levend houdt aan de zes miljoen Joden die in de Tweede Wereldoorlog door de Nazi's zijn vermoord. De op de website te vinden fotocollectie bevat beelden van onder meer deportaties, doorgangs- en vernietigingskampen en ghetto's, maar ook straatbeelden uit door de Duitsers bezette steden en dorpen.

 

Wie op de zoekmachine 'Amsterdam' invult, krijgt 482 foto's te zien uit de verzamelingen van onder andere het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie en het Amsterdamse gemeentearchief. 'Anne Frank' levert vijftien foto's op, onder meer van het bezoek van vader Otto Frank (de enige overlevende van de familie) aan Yad Vashem in 1960. Het onderduikadres aan de Prinsengracht (het Anne Frank Huis) wordt in het fotobijschrift per abuis aangeduid als Annes woonhuis.

 

Yad Vashem heeft deze week ook twee kanalen met bewegende beelden over de holocaust geopend op de populaire YouTube site. „Helaas circuleert er op het internet een veelheid aan misinformatie en opzettelijke leugens," zegt Avner Shalev, algemeen directeur van Yad Vashem. „De nieuwe sites zullen tegenwicht bieden en betrouwbare informatie beschikbaar stellen aan iedereen die meer wil weten over dit verschrikkelijke hoofdstuk in de geschiedenis van de mensheid."

 

Een site in het Engels bevat getuigenissen van overlevenden, archiefmateriaal, lezingen door historici en nieuwsbeelden van historische bezoeken aan Yad Vashem door onder anderen paus Johannes Paulus II (2000) en president George Bush jr. (eerder dit jaar).

 

Op het andere kanaal zijn getuigenissen en archiefbeelden te zien met Arabische onderschriften. In de Arabische en islamitische wereld zijn steeds meer stemmen te horen die de holocaust in twijfel trekken of ernstig misvormen. In de Palestijnse gebieden bijvoorbeeld meldde vorige week een onderwijsprogramma van Al-Aksa TV, de omroep van de islamistische Hamas, dat de Joden de holocaust zelf in het leven hebben geroepen om hun gehandicapte mede-Joden naar vernietigingskampen te kunnen sturen.

 

Het mes sneed volgens Hamas aan twee kanten, want door de holocaust „leek het net of de Joden werden vervolgd", zodat ze „zouden kunnen profiteren van internationale sympathie". In het programma verklaarde Amin Dabur, hoofd van het Palestijnse Centrum voor Strategisch Onderzoek dat David Ben-Goerion, de eerste Israëlische premier, jonge en gezonde Joden naar Palestina liet sturen en zieken en gehandicapten beschikbaar stelde voor de holocaust. „Die hele holocaust was een grap en een perfecte show van Ben-Goerion," vertelde Dabur, tegen de achtergrond van beelden van Duitse vernietigingskampen. „De duivelse Joden bedachten een kwaadaardig plan om op een zieke en criminele manier af te komen van de last van hun gehandicapten."

 

Gepubliceerd op: 02.05.08 11:03, bijgewerkt op: 02.05.08 14:20

 

woensdag 18 juni 2008

Open Dag Heemkundemuseum Etzenrade 29 juni 2008

Even iets voor een dagje uit - het liefst per fiets! De heemkundevereniging Schinnen kreeg een aantal jaren geleden oude werktuigen van het opgedoekte heemkundemusuem in Doenrade aangeboden, maar vond binnen de gemeentegrenzen geen geschikte plek om die te exposeren. Vandaar dat een nieuw streekmuseum met veel zweet en liefde werd ingericht in de monumentale Etzenraderhoeve tussen Jabeek en Schinveld.
 
Het artikel op de website van de Heemkundevereniging over het streekmuseum (zie onderaan) is helaas al jaren niet geupdate, dus ik kan U niet vertellen op welke tijden het streekmuseum normaliter geopend is... Ik zou zeggen: grijp Uw kans op 29 juni!
 
Wouter
 
PS: In een tijd waarin alles duurder wordt, kan ik nog opmerken dat de koffie met knapkoek dit jaar liefst de helft goedkoper is dan vorig jaar ;-)!
____________________________
 
 

Nieuwsbrief van de vereniging Historie Schinnen

 

Open Dag Heemkundemuseum Etzenrade

 

Op zondag 29 juni a.s. organiseert de Ver. Historie Schinnen wederom een Open Dag. Vanaf 11.00 u. - 16.00 u. bent u van harte welkom in ons museum "EtzenraderhoeveEtzenrade 1 te Etzenrade-Jabeek. In het museum worden talrijke landbouwwerktuigen, ambachtswerktuigen en gebruiksartikelen die in deze regio in de periode 1850-1950 gebruikt werden tentoongesteld. Voor de prijs van   € 1,00 kunt u tevens genieten van een heerlijke kop koffie/thee met knapkoek.

__________________________________________________




 

 

Ons Streekmuseum

Onlangs mocht onze vereniging zich verheugen in een schenking van Jo Goffin en zijn echtgenote. Jo die jarenlang in Doenrade een streekmuseum exploiteerde, moest hiermee i.v.m. verhuizing stoppen. Onze vereniging kreeg deze oude landbouw- en ambachtswerktuigen in bruikleen. Ze werden tijdelijk opgeslagen in een schuur. Het bestuur zocht naastig naar een permanente huisvesting doch deze werd aanvankelijk niet gevonden. Om alles geplaatst te krijgen was ruim 100 m2 nodig een oppervlakte die je zo maar niet vindt. Eind 2002 werd de vereniging verzocht een ander onderdak te zoeken voor haar spullen. Aangezien deze in de voorgaande periode niet was gevonden werd een aanbod van Dr. Mey uit Etzenrade om de goederen in een van zijn stallen onder te brengen met beide handen aangegrepen. De honderden voorwerpen werden voorlopig gestald in de Etzenraderhoeve. Inmiddels is een vijftal vrijwilligers reeds maanden bezig deze twee stallen, met een totale oppervlakte van ruim 120 m2, op te knappen. In eerste instantie moesten beide ruimtes ontruimd worden, vervolgens opnieuw gestucadoord en geverfd. In het voorjaar 2005 hopen de vrijwilligers klaar te zijn met hun werk en kan men het streekmuseum openen en enkele dagen per jaar voor het publiek openstellen. Uiteraard vinden bestuur en leden het jammer dat men een dergelijke ruimte niet binnen de Gemeente Schinnen heeft kunnen vinden.

Het aanbod van Dr. Mey om de oude werktuigen en andere voorwerpen onder te brengen in zijn monumentale boerderij, schitterend gelegen in een rustieke omgeving, was de perfecte oplossing.
Kort nadat Jo zijn collectie had geschonken aan de vereniging stierf hij onverwachts en kan hijzelf de inrichting en latere opening niet meer meemaken, zijn echtgenote Sily zal ons echter met raad en daad bijstaan bij de inrichting en het documenteren van de voorwerpen. Inmiddels mochten wij van nog diverse leden en sympathisanten meerdere waardevolle oude gebruiksvoorwerpen ontvangen die inmiddels bij de collectie werden gevoegd.

Om u een inzicht te geven op welke lokatie wij onze collectie hebben ondergebracht volgt hier een korte geschiedenis van de boerderij met enkele foto's. Hoe oud de boerderij precies is weten we niet. Voor 1700 was op deze plaats reeds een boerderij, die behalve Etzenraderhoeve, ook Frambacherhof werd genoemd naar Frambach van Brempt zoon van Jan van Brempt, die in 1552 de Etzenraderhof als leenheer bezat. Jan had 9 kinderen en toen hij in 1614 stierf werd de Etzenraderhof verheven door zijn oudste zoon Jacob. De Etzenraderhoeve en de Etzenradermolen kwamen in het bezit van de jongere zoon Frambach. De hoeve, molen en enkele stukken grond werden daarna Frambacherhof, Frambachermolen en Frambacherleen genoemd. Dus de hoeve en de watermolen bestonden volgens ons reeds rond 1600, maar mogelijk zijn ze nog veel ouder. Door oorlogshandelingen werden rond 1702 nogal wat boerderijen en mogelijk ook het kasteel Etzenrade ernstig vernield of beschadigd. Bekend is dat de bewoners van de Etzenradermolen vanwege de oorlogshandelingen in 1702 gevlucht zijn naar Brunssum. De Etsenraderhof werd voorzien van een fronton met het opschrift 1710 hetgeen vermoedelijk werd gedaan tijdens een restauratie van deze hoeve. In dezelfde periode werd ook de Frambacherhof gerestaureerd of verbouwd en wel in 1712-1714 en 1715 hetgeen te zien is aan de diverse gevelstenen en ingemetselde stenen. Dus de hoeve zoals zij er nu bijstaat is uit het begin van de 18e eeuw.

Ons museum bevind zich in het oudste gedeelte van de hoeve.

 

zondag 8 juni 2008

Programma Festival Musada Sittard 22 juni 2008


HET IS WEER ZOVER!

SOLIDARITEITSFESTIVAL MUSADA

22 JUNI 2008

met muziek, dans, demonstraties, workshops, kinderactiviteiten en natuurlijk culinair genot uit verschillende landen, op de Markt, Oude Markt, Kloosterplein en het Museumplein in Sittard

_______________________________________


PROGRAMMA

SOLIDARITEITSFESTIVAL MUSADA

ZONDAG 22 JUNI 2008


HOOFDPODIUM

12.00 – 13.15 UUR          DJ

13.15 – 14.00 UUR          KINTAKI & BAND

14.00 – 14.30 UUR          OPENING BERRY VAN RIJSWIJK
                                     HERDENKING EUGÈNE JAMES

14.30 – 15.15 UUR          KINTAKI & BAND

15.45 – 16.15 UUR          LOG1C

16.45 – 17.30 UUR          MINYESHU

18.00 – 18.45 UUR          MINYESHU

19.15 – 20.45 UUR          BERNIES LOUNGE


DANSPODIUM (tijdstippen voorlopig i.v.m. toevoegen modeshow)

15.15 – 15.45 UUR          FLAMENCO-GROEP, CASA PARDO

16.15 – 16.45 UUR          TALOBÉ,
                                     TRADITIONELE AFRIKAANSE MUZIEK
                                              
17.30 – 18.00 UUR          MO-AFRIKAANSE DANS DEMONSTRATIE

18.45 – 19.OO UUR         RIGOUREUS AND FLOW (RAP)

19.00 -  19.15 UUR          PENCAK SILAT
                                      (INDONESISCHE VECHTSPORT)


OUDE MARKT

14.30 -  17.30 UUR          RUBENS POPPENKAST
                                      (3 VOORSTELLINGEN VAN ELK 40 MIN.)


KINDERPODIUM

onbekend                        Vluchtingenwerk: spel voor kinderen
14.30 – 15.30 UUR           MOHAMMED DIAKITÉ
                                       (WORKSHOP AFRIKAANS DANS)
15.30 -  16.30 UUR          SILVIA VAN SWIETEN
                                       (WORKSHOP DJÈMBE)

17.30 -  18.30 UUR           TWO OF A KIND


HET DOMEIN

14.30 -  15.30 UUR           JOSÉ AARTS EN BERNADETTE HUYBERS
                                        (MAROKKAANSE TENT MAKEN)

15.30 -  16.30 UUR           PATRICIA DE HAAR (HENNA TATTOO'S)

16.00 -  17.00 UUR           JOSÉ AARTS EN BERNADETTE HUYBERS
                                        (MAROKKAANSE TENTEN MAKEN)

16.00  -  17.00 UUR          PENCAK SILAT
                                       (VECHTSPORT WORKSHOP) binnen
                                              
17.00 -  18.00 UUR           SILVIA VAN SWIETEN
                                        (WORKSHOP DJÈMBE) binnen
 
 

vrijdag 6 juni 2008

This is a story about 4 people named Everybody, Somebody, Anybody and Nobody

 
This is a story about 4 people named Everybody, Somebody, Anybody and Nobody.

There was an important job to be done, and Everybody was sure that Somebody would do it.
Anybody could have done it, but Nobody did it.
Somebody got angry about that, because it was Everybody's job.
Everybody thought that Anybody could do it, but Nobody realised Everybody wouldn't do it.
It ended up where Everybody blamed Somebody when Nobody did what Anybody could have done.

 

Dit verhaaltje stamt al minstens uit mijn studententijd, en ik moest er vandaag aan denken toen ik - met dank aan de stakende buschauffeurs en de jarige Emile - de poort bij ons appartementencomplex schoonveegde.

 

Ik kom zelden achterom, aangezien mijn berging te vochtig is om spullen van waarde in te bewaren, en ik doorgaans de bus naar mijn werk in Born neem. Mijn fiets staat dus de meeste tijd weg te roesten in een vochtige berging.

 

Vanwege de busstaking moest ik deze week toch 4 keer met de fiets naar Born, op zich gezonder en goedkoper, waarvoor dank aan de buschauffeurs! Het weer hield zich gelukkig redelijk goed tot nu toe, maar ik hoop dat de staking volgende week toch ten einde is.

(Zolang topbestuurders zichzelf zo schaamteloos blijven verrijken met hun bonussen en premies en opties, hebben de chauffeurs van mij overigens alle recht om aktie te voeren voor een paar centen meer!)

 

Enfin, telkens als ik de poort opende, stoorde ik me aan de weelderige stofdraden en -vlokken en spinnewebben eraan.

 

Toen ik 11 jaar geleden hier introk hadden we nog geen poort, maar er was regelmatig overlast van jongeren die op uitgaansavonden hun fietsen bij ons achterom zetten of hier zelfs een publiek urinoir meenden te zien. Er werd ook eens een fiets van een bewoner gejat en er was een inbraakpoging, dus op ons verzoek kwam er een poort. In eerste instantie een lelijk goedkoop metalen hekwerk waarvan ik gruwelde en die ook nog veel lawaai maakte bij het openen en sluiten. Ik heb niet geklaagd bij de woningstichting (ZoZo Wonen), maar anderen blijkbaar wel. In elk geval werd ik een paar jaar geleden blij verrast met de huidige, mooie blauwgeverfde poort met sierlijke punten bovenop. Omdat de poort een stukje onder de onderdoorgang staat blijft hij echter verschoond van regenwater en heeft het stof alle gelegenheid zich op en rond de spijlen te verzamelen.

 

Wiens taak het is om de poort schoon te houden? Ik heb geen idee of de woningstichting of de huurders of niemand dit horen te doen, maar Niemand deed het, en vandaag - toevallig wat vroeger thuis vanwege de verjaardag van Emile - besloot ik die Niemand te zijn. Ik heb trouwens alleen de stof eraf geveegd; de poort in het sop zetten mag Iemand anders doen...

 

 

Wouter, een Niemand in Sittard