Sittard, twee dagen na de opening van het Nationaal Holocaustmuseum

Tegenover mijn woning op de hoek Helstraat/Paradijsstraat liggen vier Stolpersteine voor de weduwe Schellevis uit Amsterdam en drie van haar kinderen, die in 1937 via Maastricht in Sittard waren komen wonen, en van hieruit gedeporteerd werden. Hun woning, een pand van de gemeente Sittard, is al lang geleden afgebroken, en ik heb de nodige uren besteed aan het vinden van de exacte locatie en foto’s van het pand. De weduwe Schellevis had vijf volwassen kinderen, waarvan eentje in 1936 nabij Eijsden was overvallen en vermoord, zo leerde ik uit oude kranten op Delpher.nl. Voor hem en voor dochter Grietje zijn hier geen Stolpersteine gelegd. Grietje was in 1940 getrouwd en naar Amsterdam teruggekeerd.

Luchtfoto uit 1926.

De zijkant van Paradijsstraat 2 aan de wal.

Links Paradijsstraat 2, rechts het 'Wijnhuis'.

Rechts Paradijsstraat 2.

Jansje Schellevis-Goudsmit.

Voordat ze zich op de Paradijsstraat vestigden, had het gezin Schellevis op twee adressen op de Molenstraat gewoond. Ik vroeg me lang af of daarmee de Molenweg in Ophoven was bedoeld, of wellicht de Molenbeekstraat? Vorige week stuitte ik in het archief op een verzoek van de bewoners van de Helstraat uit 1927: ze waren ongelukkig met de associatie van hun straatnaam en vroegen of die veranderd kon worden. De gemeente stemde in, en veranderde de Helstraat in de Molenstraat! Het gezin heeft dus al die tijd in mijn straat gewoond. In 1953 werd de straatnaam terug veranderd in Helstraat.

In Amsterdam, waar ik door omstandigheden momenteel geregeld verblijf, heb ik gezocht of Grietje en haar man Leon Koopman daar een Stolperstein hadden. Dat bleek nog niet het geval. Van de bijna 80.000 uit Amsterdam gedeporteerde Joden zal wel nooit iedereen een struikelsteentje krijgen. Haar laatste adres dat ik kende was Nieuwe Keizersgracht 80 huis, een pand dat inmiddels is gesloopt (evenals de drie adressen van het gezin in Sittard). Elf jaar geleden werd aan de overkant op de Nieuwe Keizersgracht de ‘Schaduwkade’ onthuld, een ander namenmonument, bestaande uit plaatjes met de namen van 200 Joodse bewoners die uit die straat waren gedeporteerd. Maar ook hier zijn Grietje en haar man niet bij: de rij gedenkstenen eindigt bij nummer 74. Wel ligt de ‘Schaduwkade’ pal naast het Holocaust Namenmonument. Daarop staan Grietje en haar man sinds 2021 wel vermeld. Vanuit het Monument kijk je zo op de plek waar hun huis heeft gestaan.

De Schaduwkade met zicht op Nieuwe Keizersgracht 80.

 

Het Namenmonument met zicht op Nieuwe Keizersgracht 80.

 

Steentjes van het Namenmonument.

Daar blijken ze maar 3 maanden te hebben gewoond, van februari tot mei 1941. De archiefkaarten van Amsterdam geven aan dat ze toen zijn verhuisd naar Albert Cuijpstraat 231-IIa. Leon werd vervolgens opgepakt bij een razzia en in september 1941 in Mauthausen vermoord, terwijl Grietje begin 1944 formeel werd uitgeschreven naar ‘Duitschland’. Zij was echter al in april 1943 in Sobibor om het leven gebracht.

Rechts Albert Cuypstraat 231 in 1982.

Twee straten verder ligt de Nieuwe Achtergracht, waar ik in treurige omstandigheden momenteel een woning help leeghalen. Op Joodsmonument.nl zag ik onlangs dat ook uit dit pand in 1942 meerdere Joodse gezinnen zijn gedeporteerd en vermoord. Er zijn veel monumenten en gedenkplaatjes voor de Holocaust in Amsterdam. De stad telde destijds 800.000 inwoners. Bijna 1 op de 10 is vermoord omdat zij Joods waren. Nu is er ook een museum, voor al die Joden uit Amsterdam, en die uit de rest van Nederland.

Wil Brassé

Korte gids voor genealogische bronnen in en om Limburg

 

 

 

A. Bronnen voor recente stamboomgegevens:

 

1.      Informatie aanwezig in eigen familiekring.

 

2.      Verzamelingen bidprentjes, rouwbrieven en familieadvertenties: op internet zijn gegevens uit verschillende collecties bidprentjes te raadplegen die veel personen uit de Westelijke Mijnstreek bevatten, waaronder:

 

         - de collectie van Archief De Domijnen Sittard-Geleen (ook rouwbrieven)

         - de collectie Hofstee (Geleen)

         - de collectie Peeters (Grevenbicht e.o.)

         - de collectie Winckens (Oirsbeek)

 

Naast bidprentjes worden door sommige archieven, verenigingen en particulieren ook rouwbrieven en familieberichten uit de krant verzameld voor genealogisch onderzoek.

Het CBG heeft een landelijke verzameling familieadvertenties gesorteerd op naam. Op Delpher zijn complete kranten tot circa 1995 te doorzoeken, en op Mensenlinq worden nieuwe overlijdensberichten van veel kranten geplaatst sinds 2006 (maar ook soms oudere advertenties vanaf 1970). Daarnaast verzamelt en indexeert Online Familieberichten familieadvertenties en indexeren en fotograferen vrijwilligers voor Online Begraafplaatsen en Graftombe.nl graven in heel Nederland.

 

3.      Collectie persoonskaarten CBG: het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag beheert de persoonskaarten van sinds 1938 overleden Nederlanders (behalve van emigranten). Hiervan kan men per post fotokopieën bestellen.

 

4.      Aanvullende gegevens voor de 19de en 20ste eeuw zijn mogelijk te vinden in de krantencollectie, de fotocollectie, de bibliotheek of de gemeentearchieven. Op de website van Archief De Domijnen vindt u momenteel digitale scans van kranten uit 1862 tot 1900, een overzicht van alle aanwezige kranten, ruim 50.000 gedigitaliseerde oude en recente foto's uit de regio, een catalogus met duizenden boeken over onder meer streekgeschiedenis en genealogie, en een aantal (nog niet alle) inventarissen van gemeentearchieven onder ons beheer. Veel oude kranten zijn te vinden en digitaal te doorzoeken op de websites van de Delpher en ook bijv. het Gemeentearchief Roermond.

 

 

B. Bronnen voor stamboomgegevens tussen ca. 1600-1938:

 

1.      De primaire bron voor de tijd vanaf circa 1800 is de burgerlijke stand, in Limburg ingevoerd tussen 1796 en 1800. De registers van de burgerlijke stand worden openbaar na 100 jaar voor geboorteakten, 75 jaar voor huwelijksakten en 50 jaar voor overlijdensakten.

 

         De meeste gegevens uit Limburg binnen die periode zijn al op te zoeken via WieWasWie, terwijl scans van de meeste akten (en vaak ook de huwelijksbijlagen) op Familysearch te vinden zijn, een website van de Mormoonse kerk in Salt Lake City, toegankelijk in Nederland via Genealogie Werkbalk.

 

2.      Kunt u de link nog niet maken tussen de u bekende gegevens over uw familie en het openbare gedeelte van de burgerlijke stand, dan kunnen de bevolkingsregisters een uitkomst bieden. Bij de meeste gemeenten is het bevolkingsregister beschikbaar van 1850 tot 1910 of 1938. Behalve om de ouders te vinden van tussen 1920 en 1938 geboren personen, is het bevolkingsregister vooral ook nuttig om woonadressen te vinden en verhuisde gezinsleden op te sporen.

 

         Van de 8 voormalige gemeenten die nu deel uitmaken van de gemeente Sittard-Geleen zijn de gescande bevolkingsregisters grotendeels op de website van Archief De Domijnen in te zien, sommige met een doorzoekbare index.

 

         Er is voor Sittard nog een apart bestand met klappertjes van instellingen, kloosterlingen en dienstboden over de periode 1890-1940, waarvan geen scans online staan maar de gegevens van de persoonskaartjes deels zijn overgetypt en direct op de website te doorzoeken. Van zowel de gescande registers van Sittard tot 1910 als van deze klappertjes zijn daarnaast afschriften gemaakt die wel als scans online staan.

 

3.      In de periode vóór de burgerlijke stand is men grotendeels aangewezen op de kerkregisters van dopen, huwelijken en overlijdens. Hiervan staan voor Limburg al veel scans online via Familysearch en een deel via het AEZEL project. Een oudere toegang op de kerkelijke registers vormen de alfabetische klappers, die betreffende Limburg eveneens op Familysearch te vinden zijn, wederom toegankelijk gemaakt via Genealogie Werkbalk. Deze zijn niet digitaal doorzoekbaar, wel doorbladerbaar.

 

         Het AEZEL project heeft veel Limburgse kerkregisters al geïndexeerd, zodat online te zoeken is op namen en andere gegevens. Deze website volgt daarmee de vroegere cd-roms van Gendalim op en de website AlleLimburgers, die sinds 2012 online was. Aan deze gegevens zijn soms ook al scans gekoppeld van de registers, en worden bovendien in de toekomst steeds meer data uit andere bronnen (bijv. kadaster) toegevoegd.

 

         Het RHCL heeft de Franse volkstellingen van 1796 (en later) voor het departement van de Nedermaas gescand en online gezet. Die van het departement van de Roer (1799 e.v.) staan nog niet online, maar Archief De Domijnen heeft wel scans en een transcriptie van het kanton Sittard beschikbaar.

         Ook interessant kunnen zijn de huwelijksdispensaties die soms verleend werden voor verwantschap tussen het bruidspaar, met name als de aanvraag en een verwantschapschema bewaard zijn. Het RHCL heeft die van bisdom Roermond gescand maar helaas staan ze momenteel niet online; wel zijn transcripties te vinden op GenBronnen (ook van een aantal andere gebieden).

 

4.      Als aanvullende bronnen voor genealogisch onderzoek kunnen met name memories van successie, militieregisters, notariële archieven, rechterlijke archieven, schepenbanksarchieven, landmetersarchieven en parochie- en kloosterarchieven van belang zijn. Voor de woon- en eigendomsgeschiedenis is het kadaster sinds 1842 de belangrijkste bron, die voor Limburg door het AEZEL project wordt gedigitaliseerd. Van deze aanvullende bronnen is doorgaans nog weinig digitaal te raadplegen. Een deel hiervan ligt bij ons in Sittard, maar met name gerechtelijke, notariële en landmetersarchieven, alsmede memories van successie en militieregisters liggen voor een groot deel in Maastricht.

 

C. Bronnen voor stamboomgegevens in België en Duitsland:

 

In het smalste stukje Nederland beland je snel met je onderzoek over de landsgrenzen. Gelukkig zijn ook daar steeds meer gegevens en bronnen online te vinden.

 

1.      België

         In België is men in 2005 landelijk begonnen om alle oude kerkregisters en de burgerlijke stand (tot 1920) te digitaliseren en online te zetten.

         De algemene website hiervoor is te vinden op: https://search.arch.be/nl/

         Om scans te kunnen inzien moet u een gratis account aanmaken en inloggen.

         Scans van de kerkelijke registers en van indexen daarop vindt u op: https://search.arch.be/nl/tips/98-parochieregisters

         Scans van de burgerlijke stand en jaar- en tienjaren tafels vindt u op:

         https://search.arch.be/nl/tips/101-burgerlijke-stand-nl

         Een beperkt deel van de gegevens uit de registers is in de loop der jaren en decennia door vrijwilligers in databanken ingevoerd, die doorzocht kunnen worden op: https://search.arch.be/nl/zoeken-naar-personen

 

         Enkele nuttige websites waar vrijwilligers data uit Belgisch Limburg hebben ingevoerd:

         https://www.heemkringkinrooi.net/genealogie/Drost%20parochieregisters%202.html

         http://www.geneapage.be/gp_gemeenten.htm

         http://www.pro-gen.be/ (data op usb-stick te bestellen)

        

         Belgische kranten tot 1950/1970: https://www.belgicapress.be/?lang=NL

 

2.      Duitsland

         In Duitsland is men altijd een stuk terughoudender geweest met het online beschikbaar stellen van (persoons)gegevens. Sinds enkele jaren is men ook daar begonnen met scannen en online beschikbaar stellen van de registers van de burgerlijke stand, terwijl scans van kerkregisters steeds meer op cd te koop worden aangeboden.

 

         Het Landesarchiv in NRW is als eerste bezig de overlijdensakten van 1876-1938 te scannen en online te zetten. Zie voor een handige toegang hierop:

         https://roots.fred-baltus.nl/archives/archief.php 

         of: http://familienbuch-euregio.eu/genius/php/ewoPage.php?tam=Kahlen&sub=PublicAll&cat=60&top=84&list=296&page=1365&tree=0:1:2:3:4&step=0&sid=&yTopic=65&tm=1557319312417

 

         Scans van diverse parochieregisters uit Noordrijn-Westfalen zijn te bestellen via: https://www.ptv-shop.de  (Van enkele grensplaatsen nabij Sittard-Geleen heeft Archief De Domijnen de cd’s in huis.)

 

         De voornaamste genealogische website voor Duitsland is Genealogy.net: http://wiki-de.genealogy.net  zie ook https://www.compgen.de/projektdatenbanken/  met allerlei uiteenlopende genealogische databanken.

         Voor het grensgebied met Zuid-Limburg is een geweldige site:

         http://www.familienbuch-euregio.de

         Veel databanken zijn te doorzoeken met het grotendeels gratis programma van Leo Aretz: https://pr2.leoaretz.de

         Tegen betaling kan men ook terecht in de databanken van https://ongen.de

         Voor meer links zie: http://www.familienbuch-euregio.de/links.html

 

 

 

 

Heart Of Mine ~ Bob Dylan lyrics

Heart Of Mine

WRITTEN BY: BOB DYLAN

Heart of mine be still
You can play with fire but you’ll get the bill
Don’t let her know
Don’t let her know that you love her
Don’t be a fool, don’t be blind
Heart of mine

Heart of mine go back home
You got no reason to wander, you got no reason to roam
Don’t let her see
Don’t let her see that you need her
Don’t put yourself over the line
Heart of mine

Heart of mine go back where you been
It’ll only be trouble for you if you let her in
Don’t let her hear
Don’t let her hear you want her
Don’t let her think you think she’s fine
Heart of mine

Heart of mine you know that she’ll never be true
She’ll only give to others the love that she’s gotten from you
Don’t let her know
Don’t let her know where you’re going
Don’t untie the ties that bind
Heart of mine

Heart of mine so malicious and so full of guile
Give you an inch and you’ll take a mile
Don’t let yourself fall
Don’t let yourself stumble
If you can’t do the time, don’t do the crime
Heart of mine

Copyright © 1981 by Special Rider Music

Bevolking Limburgse parochies in de 17e en 18e eeuw

 

In de archiefbibliotheek van het EHC Sittard-Geleen (De Domijnen) kwam ik onlangs een fotokopie tegen uit het boek “Erläuterungen zum Geschichtlichen Atlas der Rheinprovinz V, 1. Teil”, van W. Fabricius, Bonn 1909.

De kopie bevatte gegevens over de parochies in het vroegere dekenaat Susteren in de 16^e t/m 18^e eeuw, waaronder aantallen parochianen in verschillende jaren. Het dekenaat Susteren liep ongeveer van Roermond t/m Amby en Heerlen, en over de (huidige) grens t/m Heinsberg. Het gebied omvat dus grofweg de Oostelijke en Westelijke Mijnstreek, Midden-Limburg tot Roermond en de Kreis Heinsberg.

 

De inwonersaantallen leken me interessant om over te nemen en hieronder te plaatsen, zowel voor mezelf als voor andere genealogen en streekhistorici.

Alleen de gegevens uit de 16^e eeuw heb ik achterwege gelaten; toen woedde de godsdienststrijd en er stonden vooral berichten vermeld over het optreden van protestantse predikanten en wederdopers, en aantallen of percentages (voorheen) katholieke gelovigen die niet kwamen opdagen voor de heilige communie (Werd hier specifiek de Paasplicht bedoeld?). Ook in het katholieke Limburg was er destijds flinke onvrede met de r.k. kerk en kregen de critici heel wat steun, al was die naar mijn indruk het grootst in de Gulikse (Duitse) plaatsen.

 

Uit de vooral ronde getallen en soms opmerkelijke schommelingen (Verloor Gangelt echt een kwart van haar parochianen in 20 jaar tijd, en Munstergeleen een derde in 7 jaar tijd?) valt af te leiden dat het vaak natte-vingerwerk betrof. Vóór 1700 geeft alleen Braunsrath een exact aantal. Soms worden ook aantallen niet-katholieken vermeld, maar niet altijd. Overigens was in de publicatie soms wat onduidelijk bij welk jaartal de niet-katholieke vermeldingen hoorden. (De ‘ebenso viele Calvinisten’ bij Sittard zal ook niet juist zijn.)

 

De drie kleinste parochies in het dekenaat waren Berg aan de Maas, Amby en Guttecoven, met minder dan 100 communicanten.

De grootste parochies, vanaf 2000 communicanten, waren Roermond (2500 oplopend tot 4000), Heerlen (2000-2200) en Gangelt (2000 dalend tot 1500); gevolgd door Heinsberg (1800), Dremmen (1400), Waldfeucht (1200), Sittard en Beek (elk 1000). Meerssen, Geleen en Schinnen bereikten in de 18^e eeuw ook de 1000 communicanten.

De inwonerslijst van Schinnen uit 1761 leert dat per twee of drie communicanten gemiddeld wel een non-communicant aanwezig was. (De eerste communie werd destijds rond het 12^e levensjaar gedaan.)

 

 

1.      Amstenrade            1669: 150       1722: 160    

2.      Amby                      1673: 80         1725: 60      

1725: 1 ketter

3.      Beek                       1673: 1000     1722: 1160   

1673: 1 niet-kath. / 1722: 10 niet-kath.fam.

4.      Berg a/d Maas        1647: 50                           

1647: 1 prot.fam.

5.      Bingelrade              1666: 140      1669: 160    1722: 150   1760: 193

6.      Birgden (D)              1676: 300

7.      Braunsrath (D)        1656: 346       1676: 400 

1676: 2 prot.fam., 3 gemengde huw.

8.      Breberen (D)           1656: 450       1676: 500  

1656: 16 prot.fam.

9.      Brunssum             1666/69: 400/350  1719/25: 440/430  1760: 610

10.    Buchten u. Born     1647: 340       1656/76: 300 

1647: 6 ketters / 1656: 1 wederdoper

11.    Dremmen (D)           1676: 1400

12.    Echt                        ?

13.    Elsloo                     1647: 400

14.    Gangelt (D)             1656: 2000     1676: 1500    

1656: 5 prot.fam.

15.    Geilenkirchen (D)    1656: 900       1676: 900     

1656/1676: 11/12 prot.fam.

16.    Geleen                     1669: 960       1722: 1100

17.    Geulle                      1669: 300       1722: 339    

1722: 30 calv. & 14 menn.

18.    Guttecoven             1647: 80         1656/76: 100

19.    Havert (D)               1676: 400

20.    Heerlen                    1673: 2000     1725: 2200     

1725: 18 calv.fam. & 6 joodse fam.

21.    Heinsberg (D)          1676: 1800

22.    Herten                     1650: 200

23.    Hillensberg (D)       1656: 140       1676: 250

24.    Höngen (D)             1676: 400

25.    Hoensbroek           1669: 400     1722: 500   1760: 530

26.    Holtum                    1656: 140              

1656: 1 wederdopers fam.

27.    Houthem                  1675: 300       1725: 270      

1675: 3 prot. / 1725: 10 prot.

28.    Hulsberg                  1673: 400       1723: 430/1725: 480   

1673/1723/25: 1 calv.fam. / 1725: 1 jood

29.    Jabeek                    1669: 300/1671: 250   1712: 250  1760: 300

30.    Kempen (D)             1676: 200

31.    Kirchhoven (D)         1656: 600       1676: 650       

1656: 3 prot.fam., 3 gemengde huw.

32.    Klimmen                  1673: 390       1722: 425     

1722: 2 calv.fam.

33.    Kraudorf (D)           1656: 150       1676: 200   

1656: 1 prot.

34.    Limbricht                 1650: 400

35.    Linne                       1669: 370       1703: 350     1756: 300

36.    Maasbracht             1669: 230       1703: 250     1756: 450

37.    Meerssen                 1673: 800       1722: 1000       

1722: 20 prot.=6 fam.

38.    Merkelbeek              1666: 290/1669: 280    1722: 273   1760: 350

39.    Millen (D)                 1656: 400      1676: 500 (en 220 Tüddern?)

40.    Montfort                  1668: 250      1703: 210       1756: 300

41.    Munstergeleen       1647: 300      1656: 200       1676: 300      

1656: 1 prot.fam.

42.    Nieuwstadt               1670: 240       1703: 240       1751: 238

43.    Nuth                        1669: 600       1722: 650       1760: 755

44.    Obbicht                   ?

45.    St. Odilienberg      1668: 300       1756: 336      

1756: 1 prot.fam.

46.    Oirsbeek                  1666: 350/1669: 380    1722: 500  1760: 450

47.    Papenhoven            ?

48.    Randerath (D)         1656: 150       1670: 350       

1656: 1/3 inwoners gereform.

49.    Roermond               1669: 2500     1741: 4000      

1669: ook prot.

50.    Roosteren               1669: 300       1756: 320

51.    Saeffelen (D)         1656: 180       1676: 300    

1656: 6 prot.fam.

52.    Schaesberg           (1699 opgericht)

53.    Schimmert               1673: 400      1722: 453      

1673: 8 geref.pers. / 1722: 12 geref.pers.

54.    Schinnen                 1669: 800     1722: 970     1760: 1044

55.    Schinveld                1666: 400    1669/77: 300/1671: 250  1722: 280

1669: 1 fam./77: 4 geref.pers.

56.    Sittard*                    1650: 1000           

1650: 1000? calv. [*incl. Broeksittard en Wehr]

57.    Spaubeek                1668: 380      1725: 528     1760: 505

58.    Stein                       1647: 300

59.    Stevensweert           1669: 400

60.    Susteren                  1647: 500            

1647: 200 calv.&wederdopers

61.    Süsterseel               1656: 250       1676: 200          

1656: 1 prot.fam.

62.    Teveren                   1656: 200       1676: 300          

1656: 12 prot.fam.

63.    Urmond                   1647: 150       1656/76: 250     

1647/56: 12 prot.fam.

64.    Voerendaal              1673: 800       1722: 863           

1673/1722: 1-2 geref.fam.

65.    Waldenrath (D)         1676: 500

66.    Waldfeucht (D)         1676: 1200

67.    Wijnandsrade           1669: 170       1722: 200

 

---

Moderne slavernij in de Indiase textielindustrie

Schone Kleren Campagne Goed Goed Nieuwsbrief #38 oktober 2014 Moderne slavernij in de Indiase textielindustrie Deze week staan de kranten vol met berichten over uitbuiting van jonge vrouwen in de Indiase textielindustrie. Dit vanwege een nieuw rapport van onze collega's van SOMO en Landelijke India Werkgroep. In 'Flawed Fabrics' wordt beschreven hoe meisjes en vrouwen worden gedwongen lange uren voor lage lonen te werken. Ze verblijven in slaapzalen en mogen het bedrijfsterrein bijna nooit verlaten. De onderzochte fabrieken leveren aan Westerse merken waaronder C&A, Primark en Replay en aan Bengaalse kledingfabrieken. Martje Theuws, onderzoeker bij SOMO: "Bedrijven pakken arbeidsrechtenschendingen niet effectief aan. Bedrijfscontroles zijn er niet op toegerust om bijvoorbeeld dwangarbeid op te sporen. Bovendien is er geen ketentransparantie. Lokale vakbonden en arbeidsrechtengroepen worden consequent genegeerd." Lees hier meer. Compensatie voor slachtoffers Rana Plaza schiet ernstig tekort Hoewel de eerste betalingen aan slachtoffers van de rampfabrieken zijn gedaan keerden we geschokt terug uit Bangladesh. "Fabriekseigenaren weigeren ex-arbeiders uit Rana Plaza werk te geven omdat ze 'te beschadigd' en een 'te groot risico' zouden zijn," zegt Samantha Maher van de Engelse Schone Kleren Campagne. "Het is verschrikkelijk om te zien hoe deze mensen de moed hebben verloren." Achttien maanden na de instorting ontbreekt van het benodigde compensatiebedrag, ruim dertig miljoen euro, nog steeds meer dan de helft: zestien miljoen euro. Bekende kledingmerken als Benetton weigeren betaling aan het Rana Plaza fonds, terwijl de slachtoffers die de ramp overleefden voor deze merken produceerden. Lees hier onze update. En verder: ChristenUnie, SP en GroenLinks stelden minister Ploumen kamervragen over  compensatie voor Rana Plaza slachtoffers. Over vragen gesproken: vraag om schone kleren als je gaat shoppen: bestel onze handige vragenkaarten. Onze fotoexpositie 'Who Runs the World? Girls!' is nog een week te zien in Impulse in Wageningen UR. Koop een boek en steun SKC! Ga naar YouBeDo.com, selecteer ons als goed doel en doneer zo 10% van de boekenprijs aan SKC. Onze leestips vind je in onze eigen boekenwinkel. Veel leesplezier! Doe mee! Blijf dagelijks op de hoogte en volg ons op Twitter en Facebook Word donateur en help ons de arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie te verbeteren Stuur deze nieuwsbrief door naar vrienden en familie Hartelijke groeten, Team Schone Kleren Campagne